Karaçay Türkleri

1c4bb1d447a9a1d01f07ba2f2f642156

Karaçaylar veya Karaçaylılar, Türk halklarından biridir. Çoğunluğu Rusya Federasyonu içindeki Karaçay-Çerkesya’da yaşar.

Karaçay-Malkar Türkleri yüzyıllardan beri, Kafkas Dağları’nın en yüksek zirvesi olan Elbruz dağının (Mingi Tav) yüksek bölgelerinde ve derin vadilerde yer alan köylerde yaşayan iki kardeş topluluktur. Elbruz dağının bir ucunda Karaçaylılar, diğer yamacında Malkarlılar yaşar. Bu coğrafi konumun dışında aralarında hiçbir farklılık yoktur.

1920’li yıllarda Sovyetler’in “Kollektivizm” politikası gereği, dağ köylerinde yaşamakta olan pek çok Karaçay-Malkar ailesi düzlüklere göç ettirilerek buralarda kurulan yeni köylere yerleştirildiler.

Dilleri batı Türk dilleri grubundandır. Kıpçak ve Kıpçak alt grubunda sınıflandırılabilir. Kuzey Kafkasya’da bulunan Kumukça ve Nogay diline de benzerlik gösterir. Tarihî, antropolojik, arkeolojik ve linguistik araştırmalar Karaçay-Malkarlıların bu bölgede uzun yüzyıllar hakimiyet kuran Türk kavimlerinin torunları olduklarını ortaya koymaktadır.

Karaçay-Malkar halkının etnik yapısının oluşmasında Hunlar-Kara Bulgarlar, Alanlar, Hazarlar gibi Türk kavimlerinin payı vardır.

17.yy. da bölgeye yapılan Nogay göçü ve Kırım Tatarları’nın gerçekleştirdiği temaslar Karaçayların İslamı tanımalarına yardımcı olmuştur.

Ocak 1943’te Bölge Almanlar’dan temizlendi. 2 Kasım 1943 ve 8 Mart 1944’te Alman ordusuyla işbirliği yaptıkları söylenen Karaçay-Malkar nüfusunun tamamı Orta Asya’ya (Karaçaylılar Kazakistan’a,Balkarlar da Kırgızistan’a) sürüldü.

Karaçay-Malkar halkı bugün Kafkasya’da “Karaçay-Çerkesya” ve “Kabarday-Balkarya” adlarını taşıyan iki ayrı cumhuriyet de Rusya Federasyonu’na bağlı olarak yaşamaktadırlar. 2005’te Karaçaylılar 218,403 Malkarlılar ise 112,924 nüfusdadir.

Türkiye’de yaşayan Karaçay-Malkar Türkleri’nden Onur Coşkun, Hasan Ülker, Adilhan Adiloğlu, Dr. Yılmaz Nevruz, Dr. Hayati Bice ve Doç. Dr. Ufuk Tavkul tarih, kültür, antropoloji, edebiyat sahalarında Karaçay-Malkar Türklüğü konusunda eser veren isimlerdir.

Exit mobile version