Doğu Türkistan‘daki Uygur, Kazak ve diğer Türk halkları adına Dünya Uygur Kongresi (DUK), Uygur
Mahkemesi’nin bugün açıkladığı “Çin komünist hükümetinin Doğu Türkistan’daki Uygurlara ve diğer Türk
halklarına karşı işlediği soykırım suçlarının soykırım ve insanlığa karşı suç teşkil ettiği” yönündeki hükmünden memnuniyet duyduğuğunu açıkladı.
DUK Başkanı Dolkun İsa, “Bu Uygur halkı için tarihi bir gün”. “Bağımsız bir mahkeme tarafından verilen Uygur soykırımını teyit eden bu hüküm, aynı zamanda Uygur ve diğer hayatta kalan tanıkların yarı-yargısal bir merciye doğrudan kanıt sunma olanağını da temin etmiş olması, uluslararası kamuoyu tarafından daha geniş çaplı kabul görme yönündeki önemli bir gelişmedir. Bu, BM’ye ve 1948 Soykırım Sözleşmesi’ne taraf olan tüm devletlere, devam eden bu soykırımı durdurmak ve işlenen suçların sorumlularını cezalandırmak açısından uluslararası hukuk kapsamındaki yasal ve ahlaki yükümlülüklerini yerine getirmeleri için bir başka acil hatırlatmadır” dedi.
Haziran 2020’de DUK Başkanı Dolkun İsa, Sir Geoffrey Nice QC’den Uygurlara, Kazaklara ve diğer Türk
Müslüman halklara karşı “devam eden zulümleri ve olası soykırımı” araştırmak için bağımsız bir halk mahkemesi kurmasını ve bu mahkemeye başkanlık etmesi yönünde resmen talepte bulundu ve Uygur Mahkemesi 3 Eylül 2020’de kuruldu. Faaliyeti boyunca DUK’tan bilgi ve destek aldı.
Haziran, Eylül ve Kasım 2021’de duruşmalar yapıldı Mahkeme’nin uzmanları 500’den fazla tanığın ifadesini
inceledi ve 30’dan fazla tanığın Çin’in baskıcı politikaları ve gözaltı kampları sistemi hakkındaki deneyimlerini 40’tan fazla uzmanın canlı dinlediği duruşmalar yapıldı. Hüküm, Doğu Türkistan’daki duruma ilişkin yüzlerce, binlerce sayfalık belgeden oluşan bir kanıt veri tabanına dayanarak verildi. Tanıkların büyük bir çoğunluğu, toplama kamplarında sistematik işkenceye, tecavüze, zorla çalıştırmaya, zorla kısırlaştırmaya, Uygur kadınlarının zorla kürtaj edilmelerine ve bölgedeki gözetim sistemine dikkat çekti. Bu açıklamalar, Çin hükümetinin suçlarının yanı sıra Çin Komünist Partisi’nin soykırım niyetini kanıtlayan yapısı ve karar alma sürecinin ortaya çıkarılmasına yardımcı olan araştırma ve soruşturmalarını detaylandıran iki düzineden fazla uzman tanık tarafından daha da doğrulandı.
Bu nedenle, Mahkemenin birikmiş belgeleri ve kararı, Çinli yetkililer tarafından işlenen vahşet suçlarının artan kanıtlarına katkıda bulunuyor. Bu yılın mayıs ayında, Essex Mahkemesi Daireleri, “Çin hükümeti tarafından gerçekleştirilen eylemlerin insanlığa karşı suç ve soykırım suçu teşkil eden çok güvenilir bir dava olduğu” sonucuna varan yetkili bir yasal görüş yayınladı. Temmuz ayında düzinelerce uzman, “Çin Halk Cumhuriyeti’nin uluslararası hukuk uyarınca Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği” sonucuna vardı.
Dünya Uygur Kongresi, Bugünkü yargı hükmünün ışığında, uluslararası topluma Uygur soykırımına karşı güçlü bir duruş sergilemeleri yönündeki çağrısını yineliyor. Bugüne kadar Amerika Birleşik Devletleri ve liberal demokrasilerdeki altı parlamento (Kanada, Birleşik Krallık, Hollanda, Litvanya, Belçika ve Çek Cumhuriyeti) Çin’in eylemlerini soykırım ve insanlığa karşı suç olarak kabul etti. Ancak, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere Soykırım Sözleşmesine taraf devletlerin büyük çoğunluğu utanç verici bir şekilde sessiz kaldı.
Çin hükümeti tarafından işlenen suçların ortaya çıkarılmasının temelini oluşturan bağımsız yargı, uluslararası toplum tarafından daha geniş bir farkındalık, kabul ve eylem yaratılması için çok önemlidir. Mahkemenin Kararını Çin ile ilişkilerinde uygulamak için adımlar atmak artık devletlerin, uluslararası kurumların aynı zamanda özel sektördeki şirketlerin ve bireylerin sorumluluğundadır. Dünya Uygur Kongresi bir kez daha Birleşmiş Milletler ‘den, bir Karar kabul çıkarma yoluyla, Soruşturma Komisyonu gibi bu ihlalleri soruşturmak ve belgelemek adına bağımsız bir BM mekanizmasının kurulmasını talep eder ve destekler. Bu doğrultuda Soykırım Sözleşmesi’nin 8. Maddesine başvurmasını talep eder. Dost ve kardeş devletlerden bu doğrultuda harekete geçmelerini temenni eder.
