Azerbaycan’ın bağımsızlığını, Tük milletinin tek bayrak altında toplanmasını savunan Azerbaycan’ın ikinci Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, prostat kanseri nedeniyle yaşamını yitirmişti. 19. ölüm yıl dönümünde Elçibey’i rahmetle anıyoruz.
EBULFEZ ELÇİBEY KİMDİR?
Ebulfez Elçibey, 24 Haziran 1938 tarihinde Nahçıvan’ın Keleki köyünde dünyaya geldi. Gerçek adı Ebulfez Aliyev olan Elçibey’in babası 1943 yılında II. Dünya Savaşı’na katılmış ve bir daha kendisinden haber alınamamıştır. İlköğrenimini ve liseyi Nahçıvan’da tamamladı.
MİLLİYETÇİLİK SUÇUNDAN HAPİS YATTI
Elçibey, 1957-1962 yılları arasında Azerbaycan Devlet Üniversitesi Doğu Dilleri Enstitüsü, Arapça bölümünde okudu. Öğrencilik yıllarında Azerbaycan tarihini ve Azerbaycan devrim tarihini öğreten dernekler kurdu. 1963-1964 yılları arasında Mısır’da tercümanlık yaptı. 1970’lerde ise ülkesinin bağımsızlığı için çalışmaya başladı. Bu yüzden 1975’te ‘milliyetçilik suçu’ndan bir buçuk yıl hapis yattı.
AZERBAYCAN HALK CEPHESİNİ KURDU
Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesinin içinde yer alan Elçibey, 1977’den itibaren, Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi’nde el yazmaları enstitüsünde görev yürüttü. 1989’da Azerbaycan Halk Cephesi’ni kurdu ve başkan seçildi. Elçibey, 1991’de SSCB’nin dağılması ile bağımsızlığını kazanan Azerbaycan’ın 7 Haziran 1992’de ikinci cumhurbaşkanı seçildi.
CUMHURBAŞKANLIĞI YETKİLERİ ELİNDEN ALINDI
Elçibey’in görevden aldığı Suret Hüseynov, Azerbaycan’ın 2. büyük şehri Gence’de Haziran 1993’te ayaklanma başlattı. İsyan nedeniyle köyüne giden cumhurbaşkanı, 2 hafta sonra geri dönmeye çalışmasına rağmen şahsi koruması tarafından uçağı kurşunlandı ve Nahçıvan’dan çıkış yolu kapatıldı. Ardından 4 yıl Keleki’nin abluka altında olması nedeniyle oradan ayrılamamış ve 4 yıl 4 aydan sonra Bakü’ye gelebilmiştir. Bu olaylar sonucu cumhurbaşkanlığı yetkileri Haydar Aliyev’e devredildi. Ağustos 1993’te referandum ile Elçibey’in görevi resmen geri alındı ve Ekim ayındaki seçimlerde Haydar Aliyev %99 oyla cumhurbaşkanı seçildi.
KANSER NEDENİYLE HAYATINI KAYBETTİ
4 yılın ardından Bakü’ye dönen siyasetçi, Azerbaycan muhalefetine katıldı. Bütün Azerbaycan Birliği’ni kurarak çalışmalarını Kuzey ile Güney Azerbaycan’ın birleşmesi üzerine yoğunlaştırdı. Elçibey 22 Ağustos 2000’de 62 yaşında prostat kanseri nedeniyle tedavi gördüğü Ankara’da hayatını kaybetti.
