Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) tutuklu TİP Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında verdiği ihlal kararına uyulmamasına hükmetti, ‘hak ihlali’ kararına imza atan üyeler hakkında suç duyurusunda bulundu. Bu karar, yargı tarihinde bir ilk olarak nitelendirildi.
Can Atalay, Gezi Parkı davası kapsamında 18 yıl hapis cezasına çarptırıldıktan sonra TİP’den Hatay milletvekili seçilmişti. Avukatları, yasama dokunulmazlığı kazandığı halde tahliye edilmediği için AYM’ye bireysel başvuruda bulunmuştu. AYM, 25 Ekim 2023 tarihinde Can Atalay’ın ‘seçilme hakkı’ ile ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’nın ihlal edildiğine karar vermişti. AYM, ihlalin ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasına, yargılamada durma kararı verilmesine ve hükmün infazının durdurularak Atalay’ın tahliye edilmesine hükmetmişti.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi ise, AYM’nin kararını tanımadı ve karara uymama kararı aldı. Yargıtay, Anayasa’nın 154’üncü maddesine göre; adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciinin Yargıtay olduğuna dikkat çekti. Kararda, AYM’nin Can Atalay’ın bireysel başvurusu hakkında verdiği hak ihlali kararında hukuki değer ve geçerlilik olmadığı, bu bağlamda Anayasa’nın 153’üncü maddesi kapsamında uygulanması gereken bir karar bulunmadığı belirtildi.
Yargıtay, ayrıca ihlal kararı veren AYM üyeleri hakkında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına hükmetti. Bu karar, yargıda yaşanan krizi daha da derinleştirdi. Karara siyasilerden de peş peşe tepkiler geldi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, kararı “anayasal düzene karşı kalkışma girişimi” olarak nitelendirerek, grubu olağanüstü toplantıya çağırdı. Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise, kararı veren yargıçları “yargıç müsveddesi” olarak tanımladı. AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ve AKP’li Şamil Tayyar da kararı eleştiren isimler arasında yer aldı.
