Yunanistan’da, Türk-İslam eserlerinin korunması konusundaki yaşanan sorunlar ciddiyetini korumayı sürdürüyor.
Osmanlı dönemine ait ve bugüne kadar ayakta kalmayı başarmış eserlerin büyük bir kısmı Yunanistan’da yıllardır farklı amaçlarla kullanılıyor. Yunanistan’da binlerce cami, hamam ve külliye gibi tarihi yapıdan çok azı günümüze kadar varlığını muhafaza edebildi.
Yunanistan’ın bağımsızlığını kazandığı yıllardan itibaren birçok Türk-İslam eseri askeri hapishane, sinema ve sergi salonu, konaklama yeri, vilayet binası ya da depo olarak kullanılmaya başlandı, onlarca cami ibadete kapatıldı, bazıları ise kiliseye dönüştürüldü.
RESTORASYON BAHANESİYLE BİZANS DAMGASI VURULDU
İnşası Osmanlı dönemine ait bazı eserlerin restore bahanesiyle üzerine “Bizans” damgası vurulurken, kendi kaderlerine terk edilen birçok eser de bu sıkıntılarla geçen zaman içinde harabeye döndü.
FATİH SULTAN MEHMET’İN FETHİYE CAMİSİ SERGİ SALONU OLARAK KULLANILIYOR
Başkent Atina’daki Osmanlı dönemine ait eserlerden 1458’de Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırıldığı kabul edilen Fethiye Camisi sergi salonu olarak kullanılırken, yılın büyük bölümünde kapalı tutulan tarihi Cizderiye Camisi ise seramik müzesi olarak faaliyet gösteriyor. Arşiv ve salnamelerde kayıtlı Atina’daki Türk-İslam eserlerinden Yeni Cami, Kubbeli Cami, İç Kale Camisi, Mehmet Voyvoda Muallimesi, Hüseyin Efendi Tekkesi ve Hacı Ali Hamamı gibi yapıların ise bugün izine dahi rastlanmıyor.
CAMİLERİN İZİNE DAHİ RATLANMIYOR, KALANLARDA İBADET YASAK
Yunanistan’ın ikinci büyük şehri Selanik’te yüzyıl öncesine kadar yüzlerle ifade edilen camilerden bugün çok azı ayakta kalmayı başarsa da, söz konusu camiler ibadete kapalı tutuluyor. İbadete açık camisi bulunmayan Selanik’te, 1467’de inşa edilen ve şehrin en eski camisi olan Hamza Bey Camisi, uzun yıllar sinema salonu olarak kullanılırken, son yıllarda müzeye dönüştürme çalışmaları nedeniyle kapalı durumda bulunuyor.
CAMİLER TEHLİKEDE: MİNARELERİ YIKILIP SERGİ SALONU YAPILIYOR!
Selanik’te 1484’te inşa edilen ve bugüne kadar ayakta kalmayı başarabilen Osmanlı eserlerinden Alaca İmaret Camisi ise müze olarak hizmet veriyor. 1904’te yaptırılan Yeni Cami, Selanik’in Yunan idaresine geçmesinin ardından minaresi yıkılarak ibadete kapatıldı ve mübadele yıllarında göçmenler için konut olarak kullanıldı. Bugün ise belediyenin sergi salonu olarak kullanılıyor.
OSMANLI ESERLERİ BİZANS ESERİ DİYE TANITILIYOR
Selanik’teki en önemli Osmanlı eserlerinden biri olup şehrin sembolü olarak nitelendirilen Beyaz Kule, “Bizans eseri” diye tanıtılıyor. Yanya, Girit, Larisa ve Kavala gibi birçok önemli Yunanistan şehrindeki camiler ve tarihi yapılar da aynı kaderi paylaşıyor.
CAMİLER YIKILDI, AVM YAPILDI!
Serez’de 1385’te inşa edilen Eski Caminin 1937’de yıktırılıp yerine alışveriş merkezi yapıldığı, Rodos’ta ise 1578’de Sultan 3. Murat tarafından yaptırılan Sultan Mustafa Camisinin bugün nikah salonu olarak kullanıldığı biliniyor.
