Hiç şüphesiz Atsız’ın da ağzından ve gönlünden Türklüğün Azerbaycan davası eksik olmuyordu. Bu eksik olmamasının en önemli sebeplerinden biri birçok Azerbaycan Türkü dostunun olmasıydı.
Bu dostlarından biri de Atsız’ın kaleme alarak ölümsüzleştirdiği Azerbaycan Türkü Mehmet Sadık Aran.
Biliyorum ki birçok kişi bu cesur adamı duymuştur. Son dönemlerde hakkında kitaplar çıktı. İnceleme fırsatı bulamadım ama bu yayınlarlar bir nevi Atsız’ın vasiyeti yerine getirilmiş oldu.
2 Ağustos 1970’de Ötüken dergisinde Atsız’ın Mehmet Sadık Aran hakkında bir makalesi yayınlandı. Makalede Mehmet Sadık Aran’ı Atsız çok yakın bir dostu olarak tanımlıyor, onla geçen anılarını, onun karakterini, Azerbaycan ve Türklük için neler yaptığını samimi bir şekilde açıklıyor. Hey gidi koca Atsız bu makalede de gizli bir duygusallıkla okuyucuyu etkiliyor. Özelikle Aran ile olan anılarında ve Aran’ın ölümü hakkındaki cümlelerin de bu duygusallığı seziyorsunuz. Aran ile Atsız fakülteden beri arkadaş dolayısıyla anılar biriktirmişler ve bu anıların da çoğu davayla ilgili. Okumanızı tavsiye ederim.
“Aziz kardeşim Mehmet Sadık Aran! Sen son fişeğe kadar, çarpışan bir cephe askeri gibi ülkü vazifeni yaptıktan sonra aramızdan ayrıldın. Her ne kadar ölmek, yaşamamak anlamına geliyorsa da bir bakıma göre insanlar anıldıkça yaşıyorlar demektir. Herhalde daha uzun zaman dillerde anılacak, sonra da Türkçülük tarihindeki yerini dolduracaksın. Sözlerimi bitirirken, çok defa söylediğim şeyi tekrarlayacağım: Sen karşı koysan da günün birinde kuzeyi ve güneyi ile bütün Azerbaycan’ı alacağız..”
Yukarıda bir alıntı bıraktım, aslında bu alıntı Atsız’ın makalesinin en can alıcı noktalarından birisi. Ben özellikle bu son paragrafı okuduğum zaman Atsız’ın dostluğunu tam olarak kıskandığımın farkına vardım. Sizinle de paylaşmak istedim.
Nihai olarak Aran Atsız gibi biriyle dostluk etmenin tadını alarak ve davası uğruna çalışarak toprağın altına girdi. Bize düşen ise Atsız ve dostlarını iyi anlamak ve anmak kaldı.
Bu serinin devamı bir sonraki makalede. Bu seriyle birlikte hem Atsız’ın dostları tanımak hem de Atsız’ın dostlarını tanıtmayı amaçlıyorum.
