Çin, BM’nın Doğu Türkistan ziyaretine ‘Sınırsız Erişim’ vermeyebilir ? Uygur Hareketi olarak, Birleşmiş Milletler’in en üst düzey insan hakları yetkilisi Michelle Bachelet’in, uygurların durumunu değerlendirmek üzere Doğu Türkistan‘ı ziyaret etmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak Çin’in bu ziyareti kendi istediği şekle sokmaya çalışacağından endişe duyuyoruz. Çin, araştırmacıları, gazetecileri ve diplomatları her şey olup bittikten sonra çağırmakla ve ‘Yehudi soykırım ‘dan bu yana yaşanan en büyük soykırımı örtbas etmek için hükümet öncülüğünde turlar düzenlemekle ünlüdür.
BM komiseri Bachelet’i, “tüm insanların, insan haklarının farkında olmaları ve onlardan yararlanmalarını teşvik etme ve koruma görevini desteklemeye çağırıyoruz.” Komiser Bachelet’in geçmişte birçok ülkede insan hakları ihlallerine karşı konuştuğunu gördük, ancak bunu Çin’e karşı etkin bir şekilde yapamadı. Doğu Türkistan’da yaşanan suistimallerle ilgili raporunu, ziyaretinden önce yayınlaması için kendisine çağrıda bulunuyoruz. Bachelet’in Çin hükümetine, bu ziyaretin ciddi bir ziyaret olduğu, soykırım ve insanlığa karşı işlenen suçlara ilişkin delil toplama amacı taşıyacağı konusunda net bir mesaj göndermesi gerekiyor.
Uygur Hareketi İcra Direktörü Rushan Abbas ise, konuya ilişkin şunları söyledi: “Sayın ; Bachelet’in Doğu Türkistan’a sınırsız erişimi sağlanmalıdır. 2018’in Eylül ayından beri Çin’de yasa dışı şekilde gözaltında tutulan kız kardeşim Gulshan Abbas başta olmak üzere istediği herkesle röportaj yapabilmelidir. Bu ziyaret, devlet müdahalesinden uzak, şeffaf bir şekilde olmalıdır. İnsanların, olaylarla ilgili tanıklıklarını etki altında kalmadan özgürce anlatabilecekleri bir ortam sağlanmalıdır. Bachelet’e, gerçekler hakkında bağımsız sonuçlara ulaşabilmesi için, araştırmacılar ve uydu uzmanları tarafından teyit edilen coğrafi konumlu toplama kamplarını ziyaret edebilme olanağı verilmelidir.”
Bu ziyaretle ilgili ciddi bir endişe de Çin’in ‘suç mahallini’ çoktan temizlemiş olabileceğidir. Son tahlilde, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin Çin’i ziyaret etmesinin üzerinden 17 yıl geçmiştir. Bu mühim bir ziyarettir ve soykırıma dikkat çekmek açısından önemli etkileri olacaktır. Bayan Bachelet’in bulgularının Çin’in anlattığı hikâyeyi desteklemesi, bizzat kendi işini ihmal etmesi ve baltalaması anlamına gelecektir. Bachelet’in kendisine verilen görevleri yerine getirme ve rejimin yanlışlarını dile getirme yükümlülüğü vardır. Örneğin, Uygurların sözde meslek okullarında sadece eğitim gördükleri yalanına kesin olarak itibar etmemelidir. İnsanlığa karşı işlenen bu suçları kınamalıdır. Bununla birlikte, Bayan Bachelet’in etki, baskı veya zorlama olmaksızın gerçeği dürüstçe bildirme konusundaki küresel görevini yerine getireceğinden şüphe duymuyoruz. Ekibinin, hükümet liderliğinde yapılacak göz boyama gösterisine aldırış etmeyeceğine güvenmek istiyoruz.
Çin’i suçlarından sorumlu tutacak ve bu soykırıma karışan herkesin hesap vermesi için uygun teklifler önerecek raporu, en kısa süre içerisinde acilen açıklamasını bekliyoruz. Dünya, sorumluluğunun Bachelet’e verildiği bu rapora güvenmek işitmektedir.
Daha fazla haber için : www.sabithaber.com
