Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’ın ileri gelen ilahiyatçılarıdan ve tefsircilerinden olan Muhammed Salih Hacim’den uzun süredir haber alınamıyor. Çin’de 2016 yılında Doğu Türkistan’a atanan Chen Quanguo, göreve geldiği günden beri Uygurlar arasında tanınan akademik, sanatkar ve yazarlara da tutuklama kampanyası başlatmıştı. Ülkemizde de ünlü olan Abdurrehim Heyit de bu politikanın sonucu olarak tutuklanmıştı.
Dünya Uygur Kongresi, (DUK) Muhammed Salih Hacim’den haber alınamadığını vurgulayarak kendisinin akıbeti hakkında bir açıklık getirilmesi talebinde bulundu. DUK resmi sitesinde yapılan açıklamada Muhammed Salih Hacim’in durumu hakkında hiçbir bilgiye ulaşılamadığı vurgulandı. Muhammed Salih Hacim 1936’da Doğu Türkistan’ın Attuş şehrinde dünyaya geldi. Kendisi Kur’an’ı Çin hükümetinin izni ile tefsir ederek Uygurca’ya çevirdi. Hacim’in tefsir ettiği Uygurca Kur’an 1986 yılında basıldı. DUK’un yaptığı açıklamada, Muhammed Salih Hacim’in genellikle Çin hükümeti ile iyi geçinen hatta bu tavırları nedeniyle eleştirilen biri olmasına rağmen bu tutuklama kampanyasından kurtulamadığı vurgulandı.
DUK açıklamasında Muhammed Salih Hacim’in sağlığından endişeli olduklarını belirtti. Kongre, Çin hükümeti hapishanelerinde tutukluların sağlık koşullarına hiçbir zaman dikkat edilmediğini belirterek Nobel Barış Ödüllü Liu Xiabo’nun Temmuz 2017’de hapishanede hayatını kaybetmesi örnek gösterildi. Muhammed Salih Hacim’in 82 yaşında olduğu belirtilerek kendisi için durumun çok daha zorlu olacağı belirtildi.
DUK geçtiğimiz 16 Ocak gününde de Uygur akademisyen, fizikçi Halmurat Ğopur’un tutuklanması hakkında bir açıklama yayınlamıştı. DUK son dönemde Uygur toplumunda tanınan ve ayrıca Çin Komünist Partisi ile iyi ilişkileri bulunan Uygurların tutuklanmasına dikkati çekiyor. Görünen o ki işbirliği yapmak bölgede bir çözüm değil.
